|
|
|
| "İlhan Berk ile Bir Akşam Vakti"
başlıklı program, 2 Aralık 1999 Perşembe günü, Bilkent Üniversitesi’nde
yapıldı. Yaklaşık iki yüz kişinin izlediği program, Talât Halman’ın
sunuş konuşmasıyla başladı. İlhan Berk'in, şiirinin oluşum sürecini anlattığı
konuşmasının ardından, şairi konu alan, TRT yapımı bir belgesel gösterildi.
Programda Berk, kendi seçtiği şiirlerini okudu ve soruları yanıtladı. Program
sonunda kitaplarını da imzaladı.
Talât Halman’ın, sunuş konuşmasında "Türk şiirinin 'şimşek' gibi güçlü, 'yaprak' gibi incelikli 'Berk'i" olarak tanıttığı bu usta şairi konuk etmek büyük bir onurdu bizler için. Kül başlıklı kitabıyla 1979 TDK Şiir Ödülü’nü, İstanbul Kitabı’yla 1980 Necatigil Şiir Ödülü'nü, Deniz Eskisi'yle 1983 Yeditepe Şiir Armağanı'nı ve Güzel Irmak başlıklı kitabıyla 1988 Simavi Edebiyat Ödülü’nü kazanan İlhan Berk'in tüm şiirleri Yapı Kredi Yayınları tarafından yayımlanmaktadır. 81 yıllık ömrüne çok sayıda eser sığdıran İlhan Berk, "şairlerin hayatı yoktur" derken, "onların hayat dediği, şiirin hayatıdır" diye ekler. Bu yüzden şair, kendi hayatının da şiirlerinde aranması gerektiğine inanır. İlhan Berk'e göre şiir ardında gizli bir tarih bırakır. Şiir tanımlanamaz, çünkü şiiri şiir yapan öğeler usla çözümlenemez. "Şiir, yaratıcısına bile kapalıdır. Şairlerin Kaf Dağı yolculukları bilinir; şiiri doğrular yönetir ama yanlışlar yapar". Berk, şiiri bir ağaca benzetir. Ona göre, bir ağacın yapraklarının kökünden, kökünün de yapraklarından haberinin olmaması gibi şair de şiirinin oluşumunu izleyemez; bu yüzden, "kâğıda düşen, şiirin gölgesidir". Berk, şiirin iç serüvenine, şairin şiire karışmasıyla başlayan bir başka serüveni ekledi ve bu noktada şairin beğenisinin, duyarlılığının ve bilgisinin önemini vurguladı. "Şiir tarihi gizli yolculuklar sonucudur. Kötü bir şiirde her şey açıktır, ölü doğmuştur çünkü. Şiir bir tansık gibi belirir, şair bunu sezer. Bir yaprağın yere düşmesi bazen bir şiiri belirler; önemli olan, şiirin yapısını belirleyecek, büyütecek bir ilk dizenin konmasıdır". Berk'e göre dil, şairin her şeyidir. "Yeryüzü yazmakla bitmiyor" diyen İlhan Berk programda, "Bir Yüzün Tarihi", "Homeros İçin", "Yolboyu", "Günlük İşlerdenmiş Gibi Ölüm", "Üç Kez Seni Seviyorum Diye Uyandım", "Gri Sevgili", "Bir Düzyazıyımdır Belki de Ben", "Korkunç Seviyorum Gövdeni", "Küçük Bir Gül Şimdi Dünyadan Geçerken" ve "Çıkrıkçılar Yokuşu" başlıklı şiirlerini okudu. Kendisine yöneltilen bir soruya verdiği yanıtta şairliği dervişliğe benzeten İlhan Berk, şifalı bitkilerden çalışma masasına, bir şehrin sokaklarından okyanuslara, kısacası, yaza yaza bitiremediği yeryüzüne hâlâ "bakan" ve bir şiirinde "Bakmak Aşktır" diyen bir şair. Bir başka yanıtta da "Benim şiirim başkalarının şiirinden daha az okunuyorsa bu hiç umurumda değil" diyen İlhan Berk, bir yandan da Ahmet Haşim, Oktay Rıfat, Metin Eloğlu gibi az okunan kimi şairlerin "zamanının gelmesini" umutla bekliyor. Hivren Demir
|