HEPATİT B
(VİRAL HEPATİT –
BULAŞICI SARILIK)
Konuyu
Hazırlayan: Dr.Alper A. Hatipoğlu
Hepatit B Nedir ?
Hepatit
B,karaciğer iltihabı anlamına gelen hepatit
hastalığının etkeni olan virüslerden bir
tanesidir.Meydana getirdiği hastalık,çok
ağır tablolara neden olabilmektedir.Bu
virüs,esas olarak karaciğerde yerleşir,orada
çoğalır ve zamanla karaciğeri tahrip edecek
boyutlara ulaşabilir.
Hepatit B
bulaşıcı bir hastalıktır ve ülkemizde çok
önemli bir sağlık sorunudur.
Türkiye’de
bugün her 3 kişiden yaklaşık 1’i Hepatit B
virüsü ile karşılaşmıştır. Yine her 10
kişiden 1’i Hepatit B virüsünü taşımakta
ve bulaştırmaktadır. Hastaların % 75-80 inde
herhangi bir belirti vermeksizin gelişir,
taramalarda ve kan bağışlarında yapılan
tetkiklerde tesadüfen tespit edilir. Kuluçka
süresi 2-6 ay arasında değişmektedir. Bu
süreler sonunda gözlenebilen hastalık
belirtileri ;
Aşırı
halsizlik ve yorgunluk hissi
İştah
kaybı
Bulantı
Kusma
Deride
ve göz aklarında sararma
İdrar
renginde koyulaşma
Karın
ağrısı
Karaciğer bölgesinde hassasiyet , olarak
özetlenebilir.
Hepatit B virüsü
bulaştıktan sonra üç yol izler:
Kişinin
immün sistemi (bağışıklık sistemi) kuvvetli
ise vücudunda virüse karşı antikor denilen
koruyucu maddeler oluşur ve belirli bir düzeyde
kalır,artık kişi doğal olarak
aşılanmıştır, tam şifa ile
iyileşmiştir.Ömür boyu Hepatit B’den
korunacaktır.
Oluşan
bu koruyucu antikorlar,eğer ki olması gereken
düzeye ulaşamaz ise kişi taşıyıcı olarak
kalacaktır,henüz kendisi hasta değildir fakat
potansiyel virüs saçıcısıdır,çevresi için
hastalığın yayılmasında büyük bir tehlike
oluşturur.Özellikle ülkemizde bu anlamda gizli
taşıyıcılar çoktur,hastalığın kontrolsüz
bulaşmasında en sessiz yolu
oluşturur.Taşıyıcılar için risk yıllar
sonra başlayabilir.Taşıyıcı kişi karaciğer
kanserine aday olabilir veya organ hasarı ile
karaciğer yetmezliğine girebilir.
Kişide
koruyucu antikorlar hiç oluşamaz,herzaman
virüs güçlü durumdadır,vücut virüse
yeniktir,karaciğer fonksiyonları
bozuktur,karaciğer enzimleri yüksektir,kişi
aktif hastadır, hızla karaciğer yetmezliğine
gider veya hastalık yıllara yayılır zamanla
karaciğer yetmezliğine ya da karaciğer
kanserine dönüşür.
Hepatit
B’de hedef organ karaciğerdir.
Karaciğer vücudu
toksik maddelerden temizleyen,sindirimde görevli
safrayı sentezleyip kana veren ,vücutta
görevli pek çok taşıyıcı proteinleri
sentezleyen ana organdır.Karbonhidrat,yağ ve
protein metabolizmasında da çok önemli
görevleri vardır.
Bu virüs
karaciğer dokusunu oluşturan hücreleri
tutar,bu hücreler zamanla fonksiyonlarını
yapamaz hale gelir,yukarıda bahsettiğimiz
yollara göre karaciğeri zedeleyebilir ve tek
tek hücre ölümü başlayabilir,sonrasında
karaciğer doku kaybı
gelişebilir.Sonuç:GERİYE DÖNÜŞSÜZ ORGAN
HASARIDIR.
Hepatit B Nasıl
Bulaşır ?
Hepatit B, kan
yoluyla ve çok sıklıkla da yakın temasla (kan
dışındaki vücut
sıvıları:tükürük,ter,cinsel organ
sıvıları) bulaşır. Derideki bir çatlak yada
açık yara ile temas eden bir damla kan yada
tükürük bile hastalığın bulaşması için
yeterli olabilmektedir. Taşıyıcı anneden
bebeğine de doğum esnasında bulaşabilir.
En önemli ve
yaygın bulaşma yolu korumalı da olsa cinsel
ilişkidir,çünkü ter ve tükürük gibi vücut
sıvılarıyla dahi geçişleri
olabilmektedir.Kan ve kan ürünlerinin
nakli,kirli enjektörlerin
kullanımı(ör:uyuşturucu bağımlılarında
olduğu gibi hijyenik olmayan şartlarda ortak
kullanılan enjektörlerle),yeterli
sterilizasyonun yapılmadığı cerrahi
girişimler, kuaför ve berberlerdeki iyi
sterilize edilmemiş manikür ve pedikür
setleri, tıraş bıçakları, makaslar, steril
olmayan aletlerle yapılan sünnet,kulak delme
işlemleri ve ortak kullanılan diş fırçaları
Hepatit B virüsünün bulaşmasına sıklıkla
aracılık etmektedir.
“Hepatit B
Taşıyıcılığı” Ne Demektir ?
Bu virüs ile temas
eden her 10 bebekten 9’u ve her 10 erişkinden
1’i belirli bir süre sonunda (>>6 ay)
mikrobu vücudundan atmayı başaramazsa yaşam
boyu taşıyabilecek ve insanlara yayacaktır.
Ancak taşıyıcılarda hastalık durumu
farklılık gösterebilmektedir.
Karaciğerlerinde oldukça ağır hasarın ortaya
çıktığı bireylerde, yıllar sonra Karaciğer
Yetmezliği, Siroz ve Karaciğer Kanseri
görülebilmektedir. Kronik hepatitlilerin
%25’i Primer Karaciğer Kanseri ve Siroz
nedeniyle ölmektedir. Hepatit B Primer
Karaciğer Kanserlerinin %60-80’inden
sorumludur. Ve karaciğer kanserleri kanser
ölümleri içinde ilk 3 sırada yer almaktadır.
Hepatit b virüsü sigaradan sonra bilinen en
yaygın kanserojendir(kanser nedenidir).
Hepatit B Risk Grupları
Hangileridir ?
Hepatit
B’li anneden doğan bebekler
Ev
içinde Hepatit B hastası yada taşıyıcısı
olanlar
Birden
fazla kişi ile cinsel ilişkisi olanlar
Eşcinseller
Kan ve
kan ürünleri kullananlar
Hemodiyaliz hastaları
Damar
içi ilaç bağımlıları
Sağlık personeli
Toplu halde
bulunulan yerlerde ( okullar, kreşler,
kışlalar, yurtlar, huzurevleri v.s.)
yaşayanlar risk gruplarını oluştururlar.
Hepatit B’den Korunmak
Mümkün müdür ?
Virüs vücuda
girmemişse korunması kesinlikle mümkün olan
bir hastalıktır.En etkili korunma yolu da
aşılanmadır.Koruyuculuğu %90-95’tir. Eğer
koruyucu düzeyde antikor titresi elde edilmişse
koruyuculuk %100’e ulaşır.
Aşılama,taşıyıcılara
veya aktif hasta olanlara yapılamaz.
|
Aşılama
kararı,doktorlar tarafından istenen
belirli tetkiklerden sonra verilebilir. |
Uygulanacak aşı
şeması,toplam üç dozun belirli zamanlara
bölünerek uygulanması ile olur.
Genel olarak
kullanılan aşı şeması: ilk doz
0.ay(sıfırıncı ay) kabul edilmek
kaydıyla,bir ay sonra 2.doz ve 5 ay sonra 3.doz
olmak üzere 0-1 ve 6.ayda yapılan 3 doz aşı
uygulamasıdır.
Bir diğer uygulama
da hızlı cevap beklenen olgulardaki kullanılan
şemadır:
0.ayda 1.doz,bir ay
sonra 2.doz,bir ay sonra 3.doz ve de 12.ay
da(yani son 3.dozdan 11 ay sonra ) 4.dozun
yapılmasıdır.
Aşılama sonrası
enjeksiyon yerinde ağrı, kızarıklık,
şişlik, ateş yüksekliği ve birtakım
allerjik reaksiyonlar görülebilmektedir.Çoğu
önemsiz reaksiyonlardır.Hastalığın
risklerinin yanında daha da önemsizleşirler.
SONUÇ OLARAK HEPATİT
B’NİN, ÖNEMLİ SONUÇLAR DOĞURAN, YAYGIN VE
BULAŞICI BİR HASTALIK OLDUĞUNU, TEDAVİSİNİN
HER ZAMAN BAŞARILI SONUÇ VERMEDİĞİNİ AMA
KORUNMAK İÇİN ETKİLİ BİR AŞISININ
BULUNDUĞUNU UNUTMAYALIM !!!
SAĞLIKLI
GÜNLER !!!
Web
sayfasının dizaynı Aytuna Devrim Canbul tarafından yapılmıştır.
|
Ana
Menu |
E-Posta
| Bilkent
Üniversitesi Ana Sayfası
|
|